Pro memoria - dr Tadeusz Pniewski

PNIEWSKI TADEUSZ (1914-1994), lekarz, doktor nauk medycznych, specjalista hematologii i pneumonologii, założyciel kaliskiej i łódzkiej stacji krwiodawstwa.

Ur. 30 I 1914 w Kaliszu, syn Józefa, kupca i Cecylii z Pajączkowskich. Wychowanek Gimnazjum im. Adama Asnyka w Kaliszu, w którym w 1933 zdał egzamin maturalny. Następnie podjął studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie uzyskał absolutorium. W wojnie obronnej 1939 r. dowódca punktu sanitarnego Obrony Cywilnej. Ewakuowany z Kalisza, po bitwie pod Ożarowem dostał się do niewoli, z której po czterech dniach uciekł. W czasie okupacji niemieckiej pracował w Szpitalu Powiatowym w Otwocku, pozostając jednocześnie w służbie Armii Krajowej w strukturach „Kedywu” i Zgrupowania „Obroża”. W l. 1944-45 w Wojsku Polskim w stopniu kaprala podchorążego. W 1946 otrzymał dyplom lekarski na Uniwersytecie Łódzkim. Od t.r. kierował Pracownią Diagnostyki Laboratoryjnej Szpitala Miejskiego w Kaliszu. W tym czasie pod wpływem prof. Ludwika Hirszfelda, którego był asystentem, zajął się hematologią, serologią, immunologią i transfuzjologią. Tym kierunkom sprzyjała praca na stanowisku dyrektora Stacji Krwiodawstwa, najpierw od 1952 w Kaliszu, a nast. od 1962 w Łodzi. Obie te stacje wybudował i zorganizował. Od 1966 do 1979 kierował Zakładem Diagnostyki Laboratoryjnej w Łódzkim Ośrodku Chorób Płuc, koncentrując się na badaniach naukowych bakteriologii, cytologii i pneumonologii.

W l. 1983-84 był kustoszem Biblioteki Głównej Akademii Medycznej w Łodzi. Wśród dorobku naukowego szczytowym osiągnięciem było pierwsze w Polsce kompleksowe opracowanie zagadnień krwiodawstwa łożyskowego oraz monograficzne opracowanie konfliktu serologicznego między matką a płodem.

Do najważniejszych osiągnięć Pniewskiego należą również badania nad metabolizmem nowych leków przeciwgruźliczych, przede wszystkim rifampicyny, a także badania bakteriologiczne w nieswoistych chorobach płuc oraz udoskonalenie badań cytologicznych w raku płuc.

Ogółem opublikował 41 prac naukowych w kraju, w tym dwie edycje książkowe i 3 za granicą. W uznaniu zasług został trzykrotnie wyróżniony nagrodą naukową Polskiego Tow. Fizjopneumonologicznego oraz członkostwem honorowym Polskiego Tow. Hematologów i Transfuzjologów.

Do końca swoich dni zauroczony Kaliszem. Dawał temu wyraz w rozlicznej korespondencji, także w uwagach, notatkach i sprostowaniach zamieszczanych na łamach „Ziemi Kaliskiej”, a dotyczących najbliższego mu miasta. Duchowo przewodził ruchowi absolwentów najstarszej kaliskiej szkoły, zorganizował w 1947 pierwszy powojenny zjazd „asnykowców” i zredagował wydaną z tej okazji „Jednodniówkę”. W 1993 obdarzony członkostwem honorowym Stowarzyszenia Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Adama Asnyka w Kaliszu. Należał do Unii Polskich Pisarzy Lekarzy. Publikował na łamach m.in. „Ziemi Kaliskiej”, „Życia Warszawy”, „Służby Zdrowia”, „Żyjmy dłużej”, „Kierunków”. Autor wspomnień Kalisz z oddali (1988) i tomików poezji Krajobraz serdeczny (1991), Wóz Dawida (1992), Cisza Jesienna (1992).

Odznaczony Krzyżem Armii Krajowej (1977), Honorową Odznaką m. Łodzi (1987). Honorowy Obywatel miasta Kalisza (1981).

Zm. 26 IV 1994 w Łodzi, pochowany w kwaterze żołnierzy AK na cmentarzu w Otwocku.

Żonaty z Jolantą z d. Martyszewską, lekarzem okulistą, z którą miał syna i trzy córki.

Adam Borowiak